Điều kiện tiên quyết

Thứ tư, 30/09/2015 08:37

(Cadn.com.vn) - Mối quan hệ giữa hai cựu thù Chiến tranh Lạnh - Mỹ và Cuba - đang trên đà phát triển với nhiều bất ngờ. Từ việc tuyên bố nối lại mối quan hệ song phương vào cuối năm 2014 đến việc mở lại đại sứ quán trong năm nay, Washington - La Havana đang chứng tỏ cho cả thế giới thấy rằng, họ đã sẵn sàng gạt bỏ mọi chướng ngại vật trên con đường đi đến bình thường hóa quan hệ chính thức.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản lớn, những rào cản mà giới phân tích cho rằng, Mỹ và Cuba khó có thể vượt qua trong một sớm một chiều. Đó là lệnh cấm vận thương mại mà Nhà Trắng áp đặt trên vai La Havana trong hơn 50 năm qua và việc Mỹ đang chiếm đóng trái phép căn cứ hải quân ở vịnh Guantanamo - nơi Washington thuê của La Havana từ năm 1903 và được sử dụng một phần làm nhà tù giam giữ các phần tử khủng bố cực đoan khét tiếng nhất trên thế giới.

Hai vấn đề này càng được nhấn mạnh trong bài phát biểu của Chủ tịch Cuba Raul Castro tại phiên họp Đại hội đồng LHQ vào sáng 29-9 (giờ Việt Nam). Trong đó, nhà lãnh đạo Cuba khẳng định, hai nước chỉ có thể bình thường hóa quan hệ sau khi Washington chấm dứt cấm vận thương mại và trao trả cho La Havana quyền kiểm soát căn cứ hải quân ở Guantanamo. "Giờ đây, tiến trình lâu dài và phức tạp hướng đến bình thường hóa các quan hệ sẽ chỉ đạt được thành quả với việc chấm dứt những phong tỏa về kinh tế, thương mại và tài chính", ông Raul Castro nói.

Trong bài phát biểu đầu tiên tại LHQ kể từ khi kế nhiệm anh trai Fidel Castro giữ chức Chủ tịch Cuba, ông Raul Castro cũng bày tỏ tin tưởng, Quốc hội Mỹ sẽ sớm quyết định bãi bỏ cấm vận Cuba. Nhà lãnh đạo quốc đảo này cũng nêu điều kiện tiên quyết cần thiết khác là Mỹ cần phải kết thúc chương trình phát sóng chống quốc đảo này và theo ông, người dân Cuba phải được "bồi thường" vì những thiệt hại do lệnh cấm vận kéo dài nhiều thập niên của Mỹ gây ra một khi quan hệ hai cựu thù tiếp tục được cải thiện.

Bài phát biểu của ông Raul Castro nhận được những tràng pháo tay tán thưởng nhiệt liệt trong bối cảnh cộng đồng quốc tế cũng nỗ lực kêu gọi Nhà Trắng dỡ bỏ lệnh cấm vận vốn gây nhiều khó khăn cho Cuba. Tổng thống Obama đã hội đàm với người đồng cấp Raul Castro bên lề phiên họp Đại hội đồng LHQ hôm 29-9.

Đây là cuộc gặp lần 2 giữa hai nhà lãnh đạo sau cuộc họp lịch sử đầu tiên ở Panama hồi tháng 4 vừa qua. Người ta rất hy vọng về những bước đột phá trên bàn hội đàm này. Trên thực tế, bản thân Tổng thống Obama cũng đang làm hết sức mình để có thể dỡ bỏ lệnh cấm cho Cuba trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2016. Tuy nhiên, khó khăn nằm ở Quốc hội Mỹ - hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát.

Thanh Văn